หลังรัฐสภาเริ่มขยับอย่างจริงจังกับแนวคิด “กาสิโนถูกกฎหมาย” และภาคเอกชนกับประชาชนก็แสดงท่าทีต่อเรื่องนี้ไปแล้ว ความคาดหวังต่อ “บทบาทของรัฐ” จึงถูกจับตามองมากขึ้นว่า… ถ้าจะเปิดจริง รัฐจะออกแบบระบบกาสิโนอย่างไร?
รัฐมองภาพกาสิโนแบบไหน?
ข้อมูลจากรายงานของคณะกรรมาธิการวิสามัญเพื่อศึกษาการเปิดกาสิโน และบทสัมภาษณ์จากหน่วยงานรัฐหลายแห่ง พอสรุปได้ว่า ภาครัฐกำลังมองกาสิโนในรูปแบบ “Entertainment Complex” หรือ “ศูนย์รวมความบันเทิงครบวงจร” ซึ่งจะไม่ใช่แค่สถานที่เล่นพนัน แต่รวมทั้ง:
โรงแรมหรู
ศูนย์ประชุม
ห้างสรรพสินค้า
โรงละคร/โชว์ระดับโลก
ร้านอาหารระดับพรีเมียม
สถานที่ท่องเที่ยวเชิงวัฒนธรรม
เป้าหมายคือดึงดูดนักท่องเที่ยวระดับบน และลดภาพลักษณ์ “แหล่งอบายมุข”
โมเดลควบคุมที่รัฐพูดถึง
ระบบสัมปทาน (License-based)
รัฐจะไม่สร้างเอง แต่เปิดให้เอกชนเข้ามาลงทุน โดยกำหนดเงื่อนไขชัดเจน เช่น
ต้องลงทุนขั้นต่ำเท่าไร
ต้องมีมาตรการควบคุมเงินทุน
ต้องเสียภาษีตามสัดส่วนที่กำหนด
จำกัดจำนวนใบอนุญาต (เช่น 3-5 แห่งทั่วประเทศ)
เขตพิเศษ หรือ “Casino Zone”
เพื่อจำกัดผลกระทบ รัฐเสนอให้กำหนด “พื้นที่เฉพาะ” เช่น
พื้นที่เขตเศรษฐกิจพิเศษ (เช่น สะเดา, อรัญประเทศ)
เมืองท่องเที่ยวหลักที่มีโครงสร้างพร้อม เช่น พัทยา ภูเก็ต เชียงใหม่
ห้ามคนไทยเล่น หรือจำกัดเฉพาะกลุ่ม
ข้อเสนอที่พูดถึงมากคือ “เปิดเฉพาะนักท่องเที่ยวต่างชาติ” หรือ “จำกัดให้เฉพาะผู้มีรายได้สูง” เพื่อป้องกันผลกระทบต่อประชาชนทั่วไป เช่น
ต้องแสดงพาสปอร์ตหรือรายได้ขั้นต่ำ
ต้องจองล่วงหน้าหรือผ่านระบบสมาชิก
มีระบบติดตามพฤติกรรมการเล่นพนัน
ระบบเก็บภาษีและตรวจสอบอย่างเข้มงวด
รัฐมีแผนใช้ระบบดิจิทัลเพื่อตรวจสอบการหมุนเวียนเงิน และเก็บภาษีอัตโนมัติ ลดโอกาสฟอกเงินหรือเลี่ยงภาษี เช่น
บังคับให้ใช้ e-Wallet
มีระบบ KYC (รู้จักลูกค้าของคุณ)
มีหน่วยงานกำกับเฉพาะแบบคณะกรรมการ ป.ป.ช. สำหรับกาสิโน
ปัญหาที่รัฐต้องเผชิญ
แม้จะมีโมเดลและแนวคิดที่ดูเข้ารูปเข้ารอย แต่ภาครัฐก็เผชิญกับคำถามใหญ่ 3 ข้อที่ยังไร้คำตอบแน่ชัด:
ใครจะเป็นคนดูแลจริง ๆ?
หน่วยงานไหนจะรับผิดชอบหลัก? กระทรวงการคลัง? มหาดไทย? หรือจะต้องตั้งหน่วยงานใหม่?
รัฐไทยพร้อมแค่ไหนในแง่โครงสร้างกำกับดูแล?
ถ้าเปิดแล้วเกิดการแทรกแซงจากผู้มีอิทธิพล หรือกลุ่มทุนสีเทา เราจะหยุดยั้งได้หรือไม่?
ระบบศีลธรรมและการเมืองจะรับได้แค่ไหน?
ยังมีพรรคการเมืองและกลุ่มศาสนาที่ไม่เห็นด้วยโดยสิ้นเชิง การเดินเกมการเมืองจึงต้องรัดกุมมาก
แนวคิดที่ไม่ใช่เรื่องไกลตัวอีกต่อไป
จากเดิมที่แนวคิดกาสิโนเคยเป็นเรื่องพูดไม่ได้ในสภา แต่ตอนนี้ไม่ใช่แค่พูดได้ — ยังใกล้จะกลายเป็นนโยบายจริงในอนาคตอันใกล้
คำถามสำคัญคือ… ถ้าจะเปิด ต้อง “เปิดให้ดี” และ “คุมให้อยู่” ให้ได้จริงหรือไม่?
